Om de grutto te redden is de aanval de laatste verdediging

Om de grutto te redden is de aanval de laatste verdediging

Met de terugloop van het Nederlandse weidelandschap, verdwijnen ook de boerenlandvogels. Van de grutto zijn er nog maar zo’n 30.000 broedpaartjes, nauwelijks een kwart van vijftig jaar geleden. Bovendien – zo blijkt uit onderzoek – blijft van elke tien paartjes die een nest bouwen, doorgaans minder dan één jong in leven. Om de weidevogels te redden, bedachten natuurorganisaties het ‘aanvalsplan grutto’.

19 november 2020

Creëer dertig weidevogelgebieden van duizend hectare. Zorg dat zo’n driehonderd boeren hun bedrijfsvoering afstemmen op de weidevogels. Dat wil zeggen: minder vee, geen drijfmest en later in het seizoen maaien. Dat is de strekking van het Aanvalsplan Grutto, dat minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit op 18 november in ontvangst nam van oud-minister Pieter Winsemius. De kosten: eenmalig 35 miljoen euro en aansluitend jaarlijks 40 miljoen euro, grotendeels bestemd om de boeren te compenseren.

Bekijk het Aanvalsplan Grutto of de samenvatting van het plan.

Natuurrijk boerenland
‘Driekwart van de Europese grutto’s broedt in Nederland. Maar het aantal holt al jaren achteruit, omdat het typisch Nederlandse weidelandschap verdwijnt’, schrijft Trouw. Net als andere weidevogels ofwel boerenlandvogels, zijn zij afhankelijk van natuurrijk boerenland. Een gezonde bodem en een kruidenrijk grasland vormen de ideale leefomgeving voor de vogels. Het Aanvalsplan Grutto geeft concreet aan hoe boeren tot een beter verdienmodel kunnen komen met optimaal weidevogelbeheer. Samen met boeren en natuurorganisaties selecteren de zes Nederlandse weidevogelprovincies de beste gebieden. In het plan is voor elk gebied een aanpak nodig waarin deskundigen, boeren, natuurbeheerders en vrijwilligers samen optrekken.

Aanpak per gebied
Om succesvol te zijn in deze gebieden is een hoog waterpeil nodig, moet de veedichtheid omlaag en is aangepast agrarisch beheer nodig waarbij laat in het seizoen wordt gemaaid, ruige mest gebruikt wordt in plaats van drijfmest en de weilanden kruidenrijk zijn. Per gebied moet worden bekeken hoe de predatiedruk, het aantal eieren en jonge vogels die door roofdieren worden opgegeten, teruggebracht kunnen worden. ‘Belangrijk is ook dat contracten voor natuurbeheer een langere looptijd krijgen dan de huidige zes jaar. En die afspraken moeten grondgebonden zijn, zodat ze overeind blijven als een boer stopt of grond verkoopt’, schrijft Trouw.

Het Aanvalsplan Grutto is een initiatief van Pieter Winsemius (oud-minister van VROM), It Fryske Gea, de Friese Milieu Federatie en Vogelbescherming Nederland. De zes weidevogelprovincies, landbouworganisaties, natuurorganisaties (waaronder de NMZH) en wetenschappers hebben met hun visie bijgedragen.

Voor meer informatie neem je contact op met:

Profiel Louise Bokhoven

Louise Bokhoven

Regisseur Duurzame landbouw en Voedseltransitie