Kijken in de toekomst

26 juni 2019

Kijken in de toekomst

Vorige week was de reizende tentoonstelling van Panorama Nederland bij het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Panorama Nederland is een 360◦ verbeelding van een mogelijke toekomst van Nederland en is gemaakt door het College van Rijksadviseurs. In het kader van de tentoonstelling organiseerde het PBL een aantal workshops rond diverse thema’s over de zekerheden en onzekerheden in de nabije en verdere toekomst. Hierbij bleek al snel dat de zekerheden groter zijn dan de onzekerheden.

Dat de toekomst zich lastig laat voorspellen en ontwikkelingen opeens radicaal kunnen omslaan blijkt bijvoorbeeld in de woningbouw. In de afgelopen periode ging er geen week voorbij of er werd wel ergens in de media geschreven of gesproken over woningtekorten en stijgende huizenprijzen. Slechts een beperkt aantal jaar geleden lag dit totaal anders. Toen de Provincie Zuid-Holland in 2013 aan de slag ging met een nieuwe Visie Ruimte en Mobiliteit haalde toenmalig gedeputeerde Govert Veldhuijzen het boek ‘De groei voorbij’ van econoom Jaap van Duijn aan, waarin wordt gesproken over een situatie waarin het groeitijdperk achter de rug is en benoemde hij de overprogrammering op de woningmarkt. Het nieuwe provinciale ruimtelijk beleid werd gebaseerd op die uitgangssituatie.

We zijn nu slechts zes jaar verder en de crisis lijkt al weer vergeten te zijn. Van overprogrammering op de woningmarkt is geen enkele sprake meer en de strijd om de schaarse ruimte woedt volop. Zo snel kan de situatie dus compleet veranderen. Het is daarom belangrijk om bij het maken van beleid, plannen en projecten altijd rekening te houden met dit soort onzekerheden, zeker wanneer het gaat om zaken met onomkeerbare gevolgen voor natuur en landschap. Als je morgen begint met bouwen voor de behoeften van vandaag, dan krijg je daar overmorgen misschien al weer spijt van. Helemaal voorkomen doe je dit nooit, maar het helpt om open te blijven staan voor nieuwe ontwikkelingen en inzichten en daar ook op in te spelen.