Valuta voor Veen – wat zijn de kansen voor Zuid-Holland?

9 oktober 2020

In Zuid-Holland bestaat het grondgebied voor ruim 25% uit veengronden die zeer gevoelig zijn voor bodemdaling door veenoxidatie. Dit heeft significante CO2-emissie als gevolg. Door het Planbureau voor de Leefomgeving is uitgerekend dat de totale CO2-emissie uit het Groene Hart door veenoxidatie gelijk staat aan de totale uitstoot van CO2 door energiegebruik van alle woningen in dit gebied zelf. De bodemdaling en veenoxidatie wordt met name veroorzaakt doordat het waterpeil te laag is in deze gebieden. Door deze ontwatering droogt het veen verder uit, breekt af en daalt de bodem steeds verder. In de Zuid-Hollandse veengronden is de bodemdaling soms wel 1 cm per jaar. Per mm bodemdaling komt per jaar gemiddeld 2,2 ton CO2 per ha vrij. Bij 1 cm bodemdaling leidt dit dus tot 22 ton CO2-emissie per ha per jaar. Het goede nieuws is dat de bodemdaling door veenoxidatie vergaand kan worden afgeremd of zelfs helemaal gestopt door middel van vernattingsmaatregelen.

Nieuw verdienmodel, beter voor de natuur
De Natuur en Milieufederaties hebben de afgelopen jaren het concept ‘Valuta voor Veen’ ontwikkeld waarbij de veenoxidatie en CO2-emissies in veengebieden effectief worden tegengegaan door waterpeilverhoging. Deze vermindering van CO2-emissies kan door grondeigenaren worden verkocht aan partijen die op vrijwillige basis hun CO2-emissies willen compenseren. Hiermee is een nieuw verdienmodel ontstaan waarmee geïnvesteerd kan worden in het tegengaan van bodemdaling, CO2 uitstoot, verlies aan biodiversiteit en de inkomstenderving van agrariërs kan worden gecompenseerd. Wanneer toegepast in natuurgebieden worden ook inkomsten gegenereerd voor beheer en onderhoud en natuurontwikkeling. In het Klimaatakkoord is afgesproken de emissie in 2030 met een kwart te verminderen, tot 3 Mton per jaar. Met het toepassen van Valuta voor Veen kan een belangrijke bijdrage geleverd worden aan deze reductie en perspectief worden geboden aan de landbouw en natuur in veenweidegebieden.

Huidige projecten in Zuid-Holland in het kader van Valuta voor Veen

• Proeftuinen Valuta voor Veen Groene Circel Kaas en Bodemdaling
• Proeftuin Valuta voor Veen Natuurgebied De Nesse
• Methodiekontwikkeling Valuta voor Veen Drukdrainage voor veen en klei-op-veengebieden
• Methodiekontwikkeling Valuta voor Veen Peilverhoging klei-op-veengebieden
• Onderzoek potentie Valuta voor Veen Zuid-Hollandse natuurgebieden
• PSU Koolstofbanken (Klimaatenveloppe LNV)

Meer over het concept Valuta voor Veen