Tijdelijke Natuur biedt kansen voor biodiversiteit én voor terreineigenaren

21 februari 2019

Tijdelijke Natuur biedt kansen voor biodiversiteit én voor terreineigenaren

Met het concept van Tijdelijke Natuur wordt vooraf toestemming gegeven om beschermde plant- en diersoorten van braakliggende terreinen te verwijderen, onder de voorwaarde dat de natuur hier minimaal een jaar haar gang mag gaan. Daarmee wordt de prikkel weggenomen om op braakliggende terreinen natuurwerende maatregelen te nemen of natuurwerend beheer uit te voeren, vanwege de angst voor de vestiging van beschermde soorten die bouwwerkzaamheden stil kunnen leggen of vertragen. Inmiddels zijn er al tientallen Tijdelijke Natuurterreinen gerealiseerd en heeft de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland (NMZH) onderzoek gedaan naar de effecten hiervan op biodiversiteit.

Opzet onderzoek

In het onderzoek is gebruik gemaakt van beschikbare inventarisatiegegevens van flora en fauna op een vijftal terreinen. Ook is specifiek gekeken naar de geschiktheid voor, en het voorkomen van Zuid-Hollandse icoonsoorten op de terreinen. Icoonsoorten zijn door de provincie aangewezen omdat zij staan voor alle Zuid-Hollandse typen natuur en voor alle landschapstypen. Wanneer het leefgebied van deze soorten op orde is, zullen ook veel andere soorten daarvan meeprofiteren.

Soorten profiteren

Uit de analyse blijkt dat de beschermde soorten die waren opgenomen in de ontheffing Tijdelijke Natuur, die waren afgegeven voor de onderzochte terreinen, zich in beperkte mate ook daadwerkelijk op de terreinen hebben gevestigd. Ook is gebleken dat Tijdelijke Natuur in theorie voor een groot aantal Zuid-Hollandse icoonsoorten geschikt leefgebied kan vormen en diverse icoonsoorten zich ook gevestigd hebben in de onderzochte Zuid-Hollandse natuurterreinen. Bovendien is gebleken dat veel algemene soorten zich kunnen vestigen in Tijdelijke Natuurterreinen. Omdat bij veel algemene soorten sprake is van een achteruitgang, en het voor het op orde houden en brengen van de basiskwaliteit van natuur belangrijk is dat algemene soorten algemeen blijven, heeft Tijdelijke Natuur ook op dit vlak een meerwaarde. Om beter zicht te krijgen op de waarde van Tijdelijke Natuur voor algemene soorten zou het goed zijn wanneer inventarisaties van flora en fauna zich niet beperken tot alleen de strikt beschermde soorten.

Terreineigenaren enthousiasmeren

De effecten van Tijdelijke Natuur gaan verder dan alleen de directe ecologische effecten. Doordat het concept terreineigenaren op een positieve manier met natuur in aanraking brengt, kan dit hen stimuleren om natuur ook meer mee te nemen in een definitieve inrichting van hun terreinen. Daarmee wordt dus niet alleen tijdelijk, maar ook structureel meer ruimte gecreëerd voor natuur.