Landschap en erfgoed als verbindend verhaal

26 februari 2018

Op 20 februari 2018 organiseerde de NMZH een expert meeting in het kader van de totstandkoming van de nieuwe provinciale visie op de groenblauwe leefomgeving. Tijdens deze bijeenkomst bogen deskundigen zich over de opgaven binnen het thema ‘landschap en erfgoed’.

Verbinding met het landschap
De deskundigen gaven aan dat een verbinding met het landschap niet per se tot stand hoeft te komen door bezoeken aan het landschap. Het gaat om het toekennen van waarde aan het landschap en het besef van samenhang tussen de stad en het omliggende landschap. Om die toekenning van waarde te versterken kunnen cultuur en erfgoed een belangrijke rol spelen als een verbindend en overkoepelend verhaal.

Keuzes over erfgoed
In Zuid-Holland is veel erfgoed aanwezig. Het is dan ook belangrijk om keuzes te maken voor wat echt belangrijk is en behouden zou moeten blijven en die keuzes te verankeren in het beleid. Bij die keuzes is het vooral belangrijk om te bezien hoe losse elementen een rol spelen in een breder verhaal en gekoppeld zijn aan functies.

Lange termijn
Wanneer het gaat over landschap en erfgoed, is het van belang om naar de lange termijn te kijken. De ontwikkelingen van nu kunnen het erfgoed van de toekomst vormen, maar kunnen tegelijkertijd ook een bedreiging vormen voor cultuurhistorische waarden uit het verleden. Het is daarom van belang om te sturen op kwaliteit en ook nu al na te gaan of er financiële constructies mogelijk zijn om bijvoorbeeld windmolens of zonnepanelen na de afschrijftermijn weer op te ruimen om zo grote ruimtelijke ingrepen omkeerbaar te maken.

Dialoog over het landschap
Er komen een hoop ontwikkelingen op ons af die van grote invloed zullen zijn op het landschap en de ruimtelijke kwaliteit. Het landschap is dus dynamisch en dat brengt zowel kansen als bedreigingen met zich mee. Het zou goed zijn om over deze grote ruimtelijke opgaven een langlopende maatschappelijke dialoog te voeren waarvoor de visie op de groenblauwe leefomgeving een startpunt zou kunnen zijn.

Water
Aan de hand van water kan veel sturing gegeven worden aan het landschap. Zo zijn wateroppervlakken vrij gebleven van bebouwing en is het waterpeil bepalend voor de mogelijkheden voor de landbouw. Als je dus iets wilt veranderen aan het landschap of dit wilt beschermen kan water een belangrijk middel hiervoor zijn. Dit zou dan ook een voornaam onderdeel moeten wormen van de dialoog over de ruimtelijke kwaliteit.