Herziening bestrijdingsmiddelen beleid

Tijd voor scherpe keuzes. We weten al heel lang dat het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen in Nederland leidt tot ernstige schade aan natuur, milieu en volksgezondheid. Vanuit een brede coalitie van natuur- en milieuorganisaties pleiten wij voor een fundamentele herziening van het beleid rondom gewasbescherming. De huidige koers is onhoudbaar: zowel het Europese als het nationale beleid schiet tekort in het beschermen van mens en natuur.

20 mei 2025

Wat is het probleem?

De inzet van bestrijdingsmiddelen is sinds 1980 flink toegenomen. Tegelijkertijd stapelen de signalen zich op dat deze middelen bijdragen aan biodiversiteitsverlies, vervuiling van het oppervlaktewater én risico’s opleveren voor de gezondheid van omwonenden. Onderzoek van onder andere het RIVM en Zembla wijst op verhoogde risico’s op ziekten zoals Parkinson en kanker bij blootstelling aan bepaalde middelen.

Beleid werkt niet

Hoewel er wetten en richtlijnen bestaan – zoals de Europese Richtlijn Duurzaam Gebruik van Pesticiden – blijft de uitvoering achter. De Nederlandse overheid stelt doelen zonder handhaving, en toestemmingsprocedures houden onvoldoende rekening met het voorzorgsbeginsel. Daardoor komen stoffen op de markt die schadelijk blijken te zijn voor mens en milieu. Er is een enorm toename in het gebruik van PFAS-coatings om de werkingsduur van pesticiden te vergroten. Ook dit baart ons grote zorgen.

Wat moet er gebeuren?

Wij pleiten voor:

Een scherpe reductie van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen, met concrete doelen per sector;
Een omslag naar biologische en natuurinclusieve teeltmethoden;
Transparantie over het gebruik van bestrijdingsmiddelen en de risico’s voor omwonenden;
Versnelde uitvoering van Europese en nationale afspraken, inclusief robuuste handhaving.

2^e Kamer aan zet

De politiek kan nu het verschil maken. Recent zijn er nieuwe moties aangenomen die om verscherping van beleid vragen. Maar zonder politieke wil en daadkracht blijven deze papieren tijgers. Het is tijd voor keuzes: voor een gezonde leefomgeving, voor schoon drinkwater, en voor herstel van de biodiversiteit. In een gezamenlijk brief van de betrokken natuur- en milieuorganisaties vragen wij de 2^e Kamer aandacht voor deze maatregelen.

Lees ook de onderliggende rapporten en moties

Lees onze gezamenlijke brief

Voor meer informatie over de effecten van pesticiden op bijen zie: https://bee-foundation.nl/bijensterfte/

Vragen over dit onderwerp? Neem contact op met:

Nienke Schuil

Regisseur ruimtelijke ontwikkeling, landschap en natuur en Adjunct directeur

070-3040114| E-mail