Groen en gezondheid: een gouden combinatie

24 januari 2018

Groen en gezondheid: een gouden combinatie

Op 23 januari 2018 organiseerde de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland een expert meeting over groen en gezondheid om daarmee inbreng te verzamelen voor de nieuwe provinciale visie op de groenblauwe leefomgeving in Zuid-Holland. Tien deskundigen deelden hun kennis en ervaringen om zo na te gaan welke kansen en mogelijkheden er liggen op het gebied van groen en gezondheid in Zuid-Holland.

Positieve effecten van groen op gezondheid

Over de positieve effecten van groen en natuur op gezondheid bestaat geen twijfel. In wetenschappelijk onderzoek is dit veelvuldig aangetoond. Een groene omgeving nodigt uit tot bewegen, een groene omgeving werkt ontspannend en helpt te herstellen van stress en bevordert cognitieve functies. Ook zorgt groen voor een gezond milieu door het afvangen en afbreken van verontreiniging in lucht, water en bodem. Als indicatoren maken soorten dieren en planten zichtbaar hoe het met de milieukwaliteit is gesteld. De vraag is echter hoe de positieve werking van groen voor gezondheid verder benut en versterkt kan worden.

Groen in nabije woonomgeving

De deskundigen wezen erop dat het voor gezondheid vooral van belang is om groen nabij de woonomgeving te realiseren. Door kleine snippers groen met elkaar te verbinden zou tot groene structureren gekomen moeten worden die tevens aantrekkelijke routes vormen naar grotere groengebieden. Het is daarbij van belang om duidelijke keuzes te maken over het behoud van bestaand groen en hier niet steeds bij uitzondering van af te wijken. Een duidelijke regierol van de overheid is daarbij onontbeerlijk. Bij ruimtelijke ontwikkelingen zou het een randvoorwaarde moeten zijn dat deze positief uitpakken voor de gezondheid.

Spelers aan elkaar verbinden

Het blijkt nog niet eenvoudig te zijn om partijen die zich richten op groen en natuur en partijen op het gebied van gezondheid en zorg aan elkaar te verbinden. Ook blijkt het lastig om vraag en aanbod op het gebied van groen en gezondheid bij elkaar te brengen. Initiatieven die zich hierop richten  zijn vaak maar van korte duur doordat ze niet voortgezet kunnen worden als de financiering voor de opzet ervan afloopt. Zowel de overheid als maatschappelijke organisaties zouden een rol kunnen spelen in het verbinden van partijen. Door geldstromen binnen de (langdurige) zorg inzichtelijk te maken, kan worden nagegaan of deze een bron van continue financiering zouden kunnen zijn voor het instandhouden van initiatieven.

Investeringen

Investeringen in het bevorderen van gezondheid door groen en natuur zouden het best gericht kunnen worden op het realiseren van meer groen bij de woonomgeving, vooral in gebieden waar groen nu nog schaars is en de kwaliteit van het milieu onder druk staat. Groene structuren kunnen daarbij ook gecombineerd worden met water. Daarbij kan ook gericht worden gekeken naar soorten dieren en planten. Soortenrijk groen is aantrekkelijker en heeft dus meer positieve effecten. Ook combinaties met klimaatopgaven liggen voor de hand, bijvoorbeeld door in te zetten op groenere tuinen. Ten slotte is educatie belangrijk: natuurervaringen voor jonge kinderen kunnen zowel direct als op latere leeftijd gezondheidswinst opleveren.