Blog: Wat het klimaat betreft is niets meer vrijblijvend

Blog: Wat het klimaat betreft is niets meer vrijblijvend.

Om de klimaatdoelen te kunnen halen is een radicale verandering van ons energiesysteem nodig.
Van een fossiele economie gedreven op kolen, gas en olie moeten wij de komende 10-15 jaar omschakelen naar een circulaire economie die draait op duurzame energie als wind, zon en aardwarmte, in combinatie met restwarmte en groene waterstof.

Omschakelen naar een circulaire economie

De uiteindelijk vraag is natuurlijk hoe en in welk tempo gaan wij omschakelen naar een circulaire economie. En krijgen wij iedereen die daar een rol in moet spelen ook mee? Want de belangen zijn groot en ook in deze transitieopgave zullen er verliezers en winnaars zijn. Uiteindelijk gaan de kolencentrales dicht en is het realiseren van windenergie op de Noordzee booming. In veel gevallen zijn tussenoplossingen nodig om tot het uiteindelijk einddoel te komen, zoals bij de omschakeling van de industrie naar waterstof. Tijdens de verbouwing van Nederland gaat de verkoop namelijk gewoon door. Als samenleving moeten wij daar realistisch mee omgaan om onze economische positie, de werkgelegenheid en ons welvaartsniveau niet onnodig onder druk te zetten.

Omschakeling

Niets doen is geen optie. Er moet veel veranderen en dat zal het nodige kosten maar uiteindelijk Nederland ook meer gaan opleveren. Dat hebben wij eerder gezien bij de industriële revolutie en de omschakeling van kolen naar gas. De klimaatopgave is hiermee vergelijkbaar en zelfs op onderdelen ingrijpender. Laten wij samen de economische kansen die de klimaatopgave ook biedt maximaal benutten. Met deze dubbele doelstelling komen wij als samenleving weer veel verder.

Bij veel tussenoplossingen speelt vertrouwen in de route naar het uiteindelijk einddoel, het transitietempo en geld een grote rol. Zeker, maar niet exclusief, voor de natuur en milieuorganisaties die gefocust zijn op het halen van de klimaatdoelen. Juist nu de zorgen voor de verdere opwarming van de aarde en de klimaatverandering worden versterkt door recent gepubliceerde VN rapporten. Jammer genoeg zullen wij de komende jaren nog vaker geconfronteerd gaan worden met alarmerende rapporten en warmterecords die worden gebroken. De klimaataanpak is in veel opzichten niet meer vrijblijvend. Deze tussenoplossingen zijn ook nodig om nu al tot substantiële CO₂ reductie te kunnen komen en niet pas over 5 of 10 jaar.

Groene waterstofeconomie

Eén van de grote opgaven en kansen voor Nederland is de ontwikkeling van een groene waterstofeconomie. Voor de ontwikkeling naar een circulaire industrie in de Rotterdamse haven zijn uiteindelijke grote volumes groene waterstof nodig. De waterstof die nu in de industrie wordt geproduceerd is zogenaamde grijze waterstof, fossiel geproduceerd wat dus gepaard gaat met een forse CO₂ uitstoot. Voor de productie van groene waterstof is veel duurzame elektriciteit nodig voor de elektrolyse. Die is nu nog niet beschikbaar. Hoe kunnen wij nu een tussenoplossing organiseren waarbij de ontwikkeling van groene waterstof extra wordt gestimuleerd en in de tussenliggende periode de CO₂ uitstoot bij de productie van waterstof (blauwe waterstof) drastisch wordt verlaagd door deze af te vangen en op te slaan in lege gasvelden in de Noordzee?

Ontwikkeling

Op 2 juli hebben 16 bedrijven die de waterstofketen in de Rotterdamse haven vertegenwoordigen hiervoor hun plannen gepresenteerd aan de Minister van Economische Zaken en Klimaat, Eric Wiebes. Ambitieuze plannen met veel commitment in de Rotterdamse haven. Het project H-vision heeft de haalbaarheid van de productie en toepassing van blauwe waterstof onderzocht. Wij als NMZH volgen deze ontwikkeling op de voet en zien grote kansen voor de transitie van de Nederlandse industrie en toekomstige economische ontwikkeling van Nederland. Wij zien de versnelling die wij kunnen realiseren in het drastisch reduceren van de CO₂ uitstoot en de ontwikkeling van groene waterstof; maar ook de bedreiging dat wij onnodig lang kunnen blijven hangen in deze tussenoplossing en het einddoel van de productie en toepassing van groene waterstof verder weg komt te liggen dan gewenst. De investeringsmogelijkheden zijn niet onbeperkt, dat geldt zowel voor de samenleving als de industrie. Het draait dus allemaal om vertrouwen in de aanpak en de koers.

We moeten aan de slag en de krachten bundelen bij de opgave. Tot 2030 zijn er nog maar een beperkt aantal momenten om de raffinaderijen en chemie om te bouwen.

Als NMZH staan wij open voor tussenoplossingen die ons verder brengen en daarbij willen wij ook onze verantwoordelijkheid nemen. Uiteindelijk zullen wij samen op weg moeten gaan om de klimaatdoelen ook te gaan realiseren.