Blog: Omdat het anders kan en moet

31 oktober 2018

Blog: Omdat het anders kan en moet

We zijn de afgelopen 50 jaar steeds meer vervreemd geraakt van ons voedsel en het landschap waar dat voedsel in wordt geproduceerd. We realiseren ons steeds minder dat de kipfilet op ons bord afkomstig is van een kip (die misschien nooit het daglicht heeft gezien). En dat daar een boer achter schuilgaat die hard moet werken om het hoofd boven water te houden. Waarom vinden we het normaal dat jaarlijks tonnen aardappels worden afgekeurd en weggegooid omdat ze net iets te groot of te klein zijn uitgevallen? Weten we wel dat uiteindelijk ons productie- en consumentengedrag leidt tot het steeds schraler, saaier en stiller worden van ons landschap? En dat daardoor weidevogels, bijen en vlinders met uitsterven worden bedreigd? Onze voedselketen die nu eenzijdig is gericht op schaalvergroting en efficiency is niet langer vol te houden.

Als we boeren meer ruimte willen geven om duurzaam te produceren met respect voor het landschap, dan moet daar voor hen ook een eerlijke prijs tegenover staan.

De afgelopen twee jaar heeft de provincie Zuid-Holland samen met veel organisaties en vernieuwende initiatieven een innovatieprogramma ontwikkeld om de voedseltransitie en de verduurzaming van de landbouw te versnellen en beter te ondersteunen. Met de voeten in de klei en het veen kijken wat nodig is, krachten bundelen en praktijkkennis benutten om tot een gezamenlijke aanpak te komen. De NMZH is actief betrokken geweest bij dit proces.

Willen wij de kwaliteit van ons typisch Hollandse landschap versterken en de enorme afname van biodiversiteit keren en onze boeren weer een duurzame toekomst geven met een eerlijke prijs voor het geproduceerde voedsel dan moet het fundamenteel anders! Het zal geen verrassing zijn dat iedereen daar een rol in moet gaan spelen. Van producent tot consument.

Momenteel werken wij samen met partijen (o.a. koplopers in de landbouw) in een drietal projecten aan onze ambitie om de verduurzaming van de landbouw te versnellen. Doelen die wij daarbij nastreven zijn: eerlijke prijzen en nieuwe verdienmodellen, strategischer omgaan met grondposities, -prijzen en –financiering. Meer aandacht voor een vitale bodem, gezond water en hoge biodiversiteit. Maar ook de versterking van de korte voedselketen waar uiteindelijk de consument het verschil kan maken door de een bewuste keuze voor zijn of haar voedsel.

Democratische Landbouw
Het doel van dit eerste project is een nieuw verdienmodel te creëren waarbij bovenwettelijke maatregelen die agrarische ondernemers nemen op het gebied van duurzaamheid beter beloond worden. Met dit project willen wij uiteindelijk een verschuiving van de bestaande kostenreductiestrategie naar een meerwaardestrategie met een nieuw verdienmodel organiseren. Door meerwaarde te creëren op landbouwproducten kan een nieuw marktconcept ontstaan, dat de consument herkent en vertrouwt en de regionale voedselketen versterkt.

Groenste Familie van Zuid-Holland
Met dit tweede project willen wij samen met korte keten initiatieven, boeren en natuurorganisaties zoveel mogelijk mensen enthousiast maken voor duurzaam geproduceerd voedsel van dichtbij. Meer lokaal eten is beter voor het milieu, beter voor de regionale economie (eerlijke prijs voor de boer door minder tussenhandel) en leidt tot meer begrip en respect voor de herkomst van ons eten. Mensen realiseren zich vaak niet dat ze met de keuze van hun eten invloed hebben op het landschap. Zuid-Holland kent veel initiatieven in de korte voedselketen – van streekgebonden boxen tot boerenmarkten, van voedselcollectieven tot boerderijwinkels. Hoewel zij aan populariteit winnen, hebben zij nog te weinig klandizie en omzet om op te kunnen schalen tot volwaardig alternatief voor de gewone supermarkt. Wij willen deze initiatieven steunen in hun ontwikkeling door samen te werken, informatie te delen en een multimedia campagne te ontwikkelen.

Toolbox Living Lab Natuurinclusieve Landbouw
Decennia van intensivering en schaalvergroting in de Nederlandse landbouw hebben geleid tot een sterk verminderde biodiversiteit in het landelijk gebied, een verslechterde leefomgeving en het achteruitgaan van de economische positie van de landbouwsector. De introductie van het agrarisch natuurbeheer heeft de noodzakelijke verbetering van de biodiversiteit in het boerenland helaas niet gebracht. Met de ontwikkeling van een Toolbox Living Lab Natuurinclusieve Landbouw gaan wij gemotiveerde boeren en collectieven van agrariërs, vrijwilligers en terreinbeherende organisaties in Zuid-Holland inspireren, stimuleren en ondersteunen met een gericht kennisprogramma. Kennis, ervaring en succesvolle voorbeelden op het gebied van natuurinclusieve landbouw worden ontsloten en gedeeld via een interactieve website. Op deze site (www.natuurlijkboeren.nl) publiceren we de verhalen van boeren die natuurinclusief werken, relevante rapporten en artikelen, verslagen van bijeenkomsten, bedrijfs- en verdienmodellen. Zo helpt het Living Lab boeren om de bedrijfsvoering zo in te richten dat deze bijdraagt aan een rijke biodiversiteit en een goede boterham.

Als NMZH kunnen wij dit nooit alleen. De kracht van deze projecten is ook de samenwerking met veel partijen om zo gericht te werken aan deze uitdagingen. Veel koploper agrariërs, kennispartners, maatschappelijke organisaties en Zuid-Hollandse voedsel en verduurzamingsinitiatieven zijn al betrokken. Als u zich herkent in deze aanpak dan komen wij graag met u in contact. Dit kan via info@milieufederatie.nl Samen maken wij zo het verschil voor een mooi en duurzaam Zuid-Holland.