Blog: Hoe beschermd is de beschermde natuur?

3 augustus 2017

Blog: Hoe beschermd is de beschermde natuur?

Op 2 augustus 2017 heeft de Raad van State uitspraak gedaan over de beroepen tegen het tracébesluit van de A13/A16. Deze uitspraak was voor ons erg teleurstellend omdat al onze beroepsgronden ongegrond zijn verklaard. Een opvallend onderdeel van de uitspraak, betreft de compensatie van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) dat wordt aangetast. De aansluiting van de A13/A16 op de huidige A13 loopt dwars door het NNN. Het oppervlak dat straks geasfalteerd gaat worden, wordt gecompenseerd. Maar er blijft ook een stukje NNN over dat in de verbindingsboog komt te liggen en aan alle kanten dus omgeven wordt door asfalt. Dit kan voor de natuur natuurlijk als verloren beschouwd worden, maar het ministerie van I&M ziet dit anders en wil dit stukje NNN niet compenseren. De Raad van State heeft het ministerie hier nu gelijk in gegeven en ons beroep ook op dit punt ongegrond verklaard. Deze gang van zaken is vanwege een aantal redenen opvallend en teleurstellend.

Ten eerste is de realisatie van een nationaal natuurnetwerk om biodiversiteit te behouden en te versterken beleid van de Rijksoverheid zelf. Het is dan heel raar dat diezelfde Rijksoverheid als het om de aanleg van infrastructuur gaat, haar uiterste best doet om slechts zo minimaal mogelijk aan haar eigen beleid en regels op het gebied van natuur te voldoen. Niet alleen natuurorganisaties vinden het belangrijk dat natuur behouden blijft, ook de Rijksoverheid zelf vindt dat!  Maar blijkbaar komt dat als het om bereikbaarheid en economie gaat, soms even slecht uit.

Ten tweede is de betreffende snipper EHS die straks geïsoleerd wordt door omringend asfalt slechts 1,5 hectare groot. De totale realisatie van de A13/A16 gaat bijna een miljard euro kosten. Op het totale bedrag dat met de weg gemoeid is, vallen de kosten van die compensatie dus vrijwel in het niet. Waarom dan niet gewoon ruimhartig zijn en laten zien dat je er ook voor de natuur nog het beste van wilt maken en dit stukje beschermde natuur gewoon compenseren?

Ten derde is de redenering waarom dit stukje NNN niet gecompenseerd wordt niet logisch. Het ministerie en de Raad van State stellen namelijk dat dit stukje NNN in de huidige situatie al geen waarde heeft voor natuur vanwege de nu al aanwezige verstoring door met name de A13 en de Doenkade. Daarom wordt er volgens hen door de komst van de A13/A16 ook niets aangetast. Want natuurwaarden die nu ontbreken kun je ook niet aantasten, zo stellen zij. Dat een door ons aangehaald onderzoek heeft laten zien dat er op dit stukje vorig jaar nog weidevogels broedden, doet hier volgens de Raad van State niets aan af omdat de onderzoeken van het ministerie waaruit blijkt dat er eerder geen vogels broedden recent genoeg zijn. Maar met deze redenering kom je in een soort negatieve vicieuze cirkel: als het slecht gaat met de natuur en in beschermde gebieden bepaalde natuurwaarden ontbreken, kan er ook niets meer aangetast worden en hoeft er niet meer gecompenseerd te worden. Met als gevolg dat het oppervlak beschermde natuur waar de natuur wel kansen heeft nog kleiner wordt. En de natuurwaarden daar dus nog meer onder druk komen te staan etc.

Deze kwestie laat dus zien dat de wettelijke bescherming van natuur nog de nodige escapes kent, ook als je denkt dat bescherming van een gebied goed geregeld is. Dat maakt het voor ons als Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland des te belangrijker om zo veel mogelijk aan de voorkant mee te denken over plannen en ontwikkelingen om te voorkomen dat we aan de achterkant als laatste redmiddel terug moeten vallen op juridische procedures. Dat aan de voorkant meedenken doen we ook graag, mits er natuurlijk sprake is van een zorgvuldig proces dat voldoende recht doet aan onze belangen.

Foto: Piet Munsterman (Saxifraga)
Foto: Piet Munsterman (Saxifraga)