Deltaplan Biodiversiteitsherstel lanceert Aanvalsplan Landschapselementen

11 maart 2021

Demissionair minister Carola Schouten van Landschap, Natuur en Voedselkwaliteit nam het Aanvalsplan online in ontvangst en reageerde enthousiast. Ze roemde vooral de brede, integrale benadering van het plan en benadrukte het belang ervan voor de natuurinclusieve samenleving. Ze merkte op dat dit verder gaat dan natuurbeleid en dat brede verankering hiervan nodig is in het programma voor het landelijk gebied. Net zoals natuur niet versnipperd moet worden, moet ook beleid niet versnipperd zijn. Het gaat om een brede opgave voor het landelijk gebied. We moeten volgens de minister niet langer in hokjes denken van cultuur, natuur óf landschap. Daarom hoort dit onderwerp in de omgevingsvisie thuis.

Pieter van Geel, voorzitter van het Uitvoeringsoverleg Landbouw en Landgebruik van het Klimaatakkoord, is ook onder de indruk van het Aanvalsplan, met name hoe praktisch en uitvoeringsgericht dit plan is. Hij benoemde daarbij een belangrijke lesson learned van de afgelopen vier jaar. Er is budget nodig voor de uitvoering van de klimaatdoelen. Landschapselementen dragen bij aan de klimaatdoelen voor landbouw en landgebruik en ook aan grote maatschappelijke opgaven. Hij stelt dat we overheden mogen aanspreken op hun publieke verantwoordelijkheid hierin. Hij doet dan ook een oproep aan het nieuwe kabinet: neem structureel budget in de begroting op. Langjarige financiering is essentieel voor boeren en overige grondeigenaren om aanleg en beheer voor landschap in hun bedrijfsvoering op te nemen. Gert Harm ten Bolscher bevestigde vanuit het Interprovinciaal Overleg de brede waardering voor het plan en benadrukte het belang van verdienmodellen voor boeren en andere grondeigenaren. Landschapselementen verbinden niet alleen letterlijk in het landschap maar ook in de maatschappij.

In het Aanvalsplan wordt de ambitie voor tien procent groenblauwe dooradering van het landelijk gebied gepresenteerd en staat beschreven wat er nodig is om dit te realiseren. Het Deltaplan Biodiversiteitsherstel wil deze ambitie samen met boeren en overheden en door stapeling van publieke en private middelen bereiken. Het Deltaplan pleit voor verankering van de doelen in het Omgevingsbeleid en voor het oprichten van een Landschapsfonds.

Het Aanvalsplan gaat over kleine landschapselementen, zoals sloten en oevers, bosjes, bermen en hagen. Deze landschapselementen zijn dragers van onze karakteristieke landschappen en leveren niet alleen mooie landschappen om in te wonen en werken, maar dragen ook bij aan biodiversiteitsherstel, aan CO2-vastlegging en aan goed waterbeheer. In de afgelopen eeuw is zestig procent van deze landschapselementen verloren gegaan. Achteruitgang van landschapselementen leidt direct tot achteruitgang van soorten. Daarom is het urgent om te werken aan herstel en uitbreiding. Omdat de landschapselementen ook bijdragen aan de klimaataanpak, opgaven uit de bossenstrategie en aan benodigd natuurherstel is dit aanvalsplan een unieke kans om nu de instrumenten te organiseren zodat realisatie kan starten en we het tij keren.