Staat moet zich verantwoorden voor decennialange PFAS-vervuiling

14 oktober 2025

Staat moet zich verantwoorden voor decennialange PFAS-vervuiling

Na jaren van waarschuwingen en uitblijvende actie komt het nu tot een rechtszaak. Op 2 december 2025 behandelt de rechtbank Den Haag de aanklacht van elf maatschappelijke organisaties tegen de Staat der Nederlanden. Zij stellen dat de overheid ernstig tekortschiet in haar zorgplicht om mens en milieu te beschermen tegen PFAS – de niet of nauwelijks afbreekbare chemische stoffen, ook wel bekend als ‘forever chemicals’, die zich ophopen in water, bodem en ons eigen lichaam. De dagvaarding, uitgebracht door Knoops’ advocaten op 24 april 2024, is ingediend namens onder meer de Natuur- en Milieufederaties van Zuid-Holland, Noord-Holland, Zeeland en Friesland, de brandweerorganisaties VBV en BVB, de vakbond VBM en Stichting Gezond Water.

Volgens de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland, laat de overheid al decennialang toe dat de chemische industrie PFAS uitstoot naar lucht, bodem en water – terwijl de schadelijke effecten voor gezondheid en milieu al lang bekend zijn.

In de dagvaarding wordt de Staat verweten:

• onvoldoende toezicht te houden op PFAS-lozingen en vergunningen;
• sanering van ernstig vervuilde grond te veronachtzamen;
• geen effectieve maatregelen te treffen om verdere verspreiding te voorkomen;
• brandweerlieden en defensiepersoneel onvoldoende te beschermen tegen blootstelling via blusschuim en kleding;
• en niet te voldoen aan internationale mensenrechtenverplichtingen uit het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) die bescherming van leven en gezondheid garanderen.

De organisaties vragen de rechtbank om een verklaring voor recht dat de Staat onrechtmatig handelt, en om een bevel om spoedig maatregelen te nemen die de blootstelling aan PFAS tot een zo laag mogelijk niveau terugbrengen. Na enig duwen en trekken tussen de Staat en de partijen achter de dagvaarding, over de ontvankelijkheid van eisers en herhaald verzoek om uitstel door de Staat, is het positief dat er nu eindelijk een inhoudelijke zitting komt. Wanneer de rechtbank tot een positieve uitspraak komt is die niet alleen richtinggevend voor Nederland, maar ook een belangrijk signaal voor andere landen waar PFAS-vervuiling een groeiend probleem vormt.

Met deze rechtsgang willen wij bereiken dat het gebruik van PFAS in productieprocessen wordt beëindigd, en dat de Staat in de tussentijd alles doet om de bescherming van leven, milieu en gezondheid te waarborgen.

Naast deze rechtzaak voeren de Natuur en Milieufederaties Zuid- en Noord-Holland campagne tegen het stille gif. De PFAS-problematiek vraagt om actie van iedereen, nu! Samen werken we aan een provincie waar je veilig kunt wonen, werken en opgroeien, zonder het stille gif van PFAS in je bloed.

Klik hier voor de campagnepagina: Stop het stille gif!

Lees hier de Dagvaarding