Staat eindelijk voor de rechter om PFAS—nu moet het tij keren

3 december 2025

Staat eindelijk voor de rechter om PFAS—nu moet het tij keren

Op 2 december 2025, twee jaar na het uitbrengen van de dagvaarding stonden de Natuur en Milieufederaties Zeeland, Friesland, Noord-Holland en Zuid-Holland – samen met brandweerorganisaties, defensievakbonden, omwonenden en Stichting Gezond Water – eindelijk tegenover de Staat in de rechtbank Den Haag. Wat op tafel lag kon niet duidelijker zijn: Nederland vergiftigt zichzelf iedere dag een beetje meer, en de overheid kijkt willens en wetens weg. Dat moet nu stoppen.

De Staat vertraagde, ontkende en betwistte onze dagvaarding. Eerst vroeg zij om uitstel. Daarna betwistte zij de ontvankelijkheid van álle eisers, in plaats van verantwoordelijkheid te nemen voor een groeiende gezondheidscrisis. Pas gisteren, na veel tijdverlies, kon eindelijk met de inhoudelijke behandeling worden begonnen. Terwijl PFAS zich blijft opstapelen in ons water, waar we drinkwater van maken, onze bodem, waar we ons voedsel op verbouwen en ons lichaam, in het bloed van miljoenen Nederlanders. Hoe lang moeten we nog wachten? Hoeveel schade is genoeg voordat de overheid eindelijk haar grondwettelijke zorgplicht serieus neemt?

Onze boodschap aan de rechter was helder en krachtig

De Staat:

• laat PFAS-lozingen nog steeds toe;
• heeft geen compleet overzicht van vergunningen, lozingen of vervuilde locaties;
• handelt in strijd met internationale verplichtingen, waaronder het recht op leven en gezondheid (art. 2 en 8 van het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens);
• beschermt haar burgers onvoldoende, ook waar hogere risico’s gelden voor brandweerlieden, defensiepersoneel en omwonenden van vervuilingsbronnen.

Wij eisen dat de Staat stopt met wegkijken en direct maatregelen neemt om verdere PFAS-vervuiling te voorkomen én bestaande vervuiling daadkrachtig aan aanpakt.

Waarom deze zaak iedereen in Nederland raakt

PFAS is geen regionaal probleem en zeker geen milieuniche, deze niet of nauwelijks afbreekbare chemische vervuiling raakt ons allemaal. Van Zeeland tot Friesland, van de Noord-Hollandse kust tot de Zuid-Hollandse rivieren. En elke dag dat de overheid geen harde maatregelen neemt, neemt de schade toe. Het kan niet zo zijn dat burgers, natuur en toekomstige generaties jarenlang de prijs betalen voor nalatigheid van de overheid.

Tijd voor een overheid die wél beschermt

Deze zaak gaat over de fundamentele vraag. Mag een overheid burgers blijven blootstellen aan een stof waarvan ze al decennia weet hoe gevaarlijk die is. De Natuur en Milieufederaties Zeeland, Friesland, Noord-Holland en Zuid-Holland vinden van niet. De Staat moet haar zorgplicht waarmaken, zoals vastgelegd in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Bescherming van gezondheid en leefomgeving is geen luxe, maar een juridische én morele plicht.

Op 11 februari 2026 doet de rechter uitspraak. Tot die tijd – en daarna – blijven wij strijden voor een veilig, gezond en PFAS-vrij Nederland.