Nederland aantrekkelijker maken voor vogels en vleermuizen én verder met de energietransitie: kan dat?

Nederland aantrekkelijker maken voor vogels en vleermuizen én verder met de energietransitie: kan dat?

We staan middenin de duurzame energietransitie, maar de plaatsing van nieuwe technieken in ons landschap heeft ook invloed op kwetsbare dieren. Hoe kunnen we de leefomstandigheden in Nederland verbeteren voor vleermuizen en vogels die kwetsbaar zijn voor windturbines of hoogspanningslijnen?

21 maart 2022

We presenteren in samenwerking met de Vogelbescherming en Zoogdiervereniging de Handreiking Populatieversterking: kwetsbare vleermuizen en vogels in de energietransitie. Met deze handreiking willen we bewustzijn creëren en geven we aanbevelingen voor projectoverstijgende maatregelen om kwetsbare populaties een extra impuls te geven.

Bekijk hier de Handreiking Populatieversterking

Agenderen van uitdagingen en kansen
De handreiking fungeert als een eerste aanzet hoe we beter kunnen omgaan met kwetsbare diersoorten tijdens de energietransitie. De handreiking beschrijft de in het NIEWHOL-project geselecteerde soorten vogels en vleermuizen en benoemt maatregelen om de populaties van deze soorten te versterken. De handreiking beschrijft hoe je dit in lopende trajecten voor natuur- en gebiedsontwikkeling kunt meenemen en signaleert uitdagingen én kansen.

Wat is NIEWHOL?
In het traject Natuurinclusieve Energietransitie voor wind en hoogspanning op land (NIEWHOL) werken we samen met het Rijk, de Provincies, de Nederlandse Windenergie Associatie (NWEA), TenneT, Vogelbescherming Nederland en de Zoogdiervereniging aan afspraken en instrumenten om de negatieve effecten voor vogels en vleermuizen te beperken. In de samenwerking wordt aandacht besteed aan het natuurvriendelijker maken van energieprojecten (mitigatie), onderzoek en monitoring.

Waarom deze handreiking?
Ondanks Europese afspraken over de bescherming van soorten en habitats gaat het niet goed met vogels en vleermuizen. Door de energietransitie komt daar een extra drukfactor bij. Dit leidt tot een dubbele uitdaging. Aan de ene kant dreigt een verslechtering voor soorten die in het bijzonder kwetsbaar zijn voor de energietransitie. Aan de andere kant kan een barrière ontstaan voor de doorgang van nieuwe energieprojecten, door een gebrek aan draagvlak of juridische ruimte. Dat kan anders.

Met deze handreiking adresseren we deze dubbele uitdaging en stimuleren we betrokkenen om onze aanbevelingen in de praktijk te brengen of het gesprek hierover te starten. Door preventief extra maatregelen te treffen, krijgen de betreffende populaties een positieve impuls en behouden we speelruimte voor de energietransitie.

Voor wie?
De handreiking biedt een denkkader voor coördinatoren, bestuurders en andere partijen die betrokken zijn bij lopende trajecten voor natuur- of gebiedsontwikkeling. Daarnaast dagen we andere geïnteresseerden uit om hier aandacht voor te vragen.

Hoe houd je bij stikstofmaatregelen, bosaanplant of plannen voor klimaatadaptatie rekening met de belangen van kwetsbare soorten? Hoe kun je extra maatregelen meekoppelen? En waar valt winst te behalen door geplande ingrepen slimmer of anders aan te vliegen? Zo maken we de energietransitie kansrijker.

De bruine kiekendief is een van de in de handreiking beschreven vogelsoorten die kwetsbaar is. Bron: Pixabay.

Bescherming van vogels en vleermuizen
Door met de bril van vogels en vleermuizen naar hun bewegingen door het landschap te kijken, kan duidelijk worden waar welke maatregelen nodig zijn. In de handreiking worden zeven vleermuissoorten en negentien vogelsoorten aan je voorgesteld. Per soort wordt beschreven wat hun algemene beschermingsstatus en ecologie is, zodat daar op geanticipeerd kan worden. Ook vind je factsheets die ieder dier uitlichten. Daarnaast kunnen onze adviezen en maatregelen voor veel meer soorten positief uitpakken.

Help mee
Laat ons weten wat je van deze handreiking vindt en waar jij bijvoorbeeld als gebiedsontwikkelaar, natuurbeheerder of andere betrokkene tegenaan loopt. Stuur ons een mail op info@natuurenmilieufederaties.nl. Graag gaan we met je in gesprek!

Voor meer informatie neem je contact op met: