Kansenkaart Voorne

21 juli 2022

Om de effecten van stikstofdepositie en recreatiedruk te verminderen moeten NATURA 2000 gebieden worden voorzien van bufferzones en overloopgebieden. In een eerder onderzoek hebben wij acht gebieden in de regio Rijnmond geïdentificeerd als kansrijke bufferzones en gebieden voor boven wettelijk natuurcompensatie, waaronder dit project in de gemeente Westvoorne, na de gemeentelijk herindeling Voorne aan Zee. De Rotterdamse industrie is op zoek naar geschikte bovenwettelijke locaties voor vrijwillige natuurcompensatie en CO2 compensatie.

Het idee is ontstaan om deze opgaven te combineren. Zo kunnen mooie bufferzones ontstaan die bijdrage aan biodiversiteitsherstel, recreatie en landschappelijke kwaliteit. Door dit gezamenlijk te verkennen is een ruimtelijk ontwerp gemaakt dat een bijdrage levert in meer draagvlak voor het verdere gesprek met de omgeving en relevante partijen als het waterschap Hollandse Delta en gemeente Westvoorne, Brielle en Hellevoetsluis.

Achtergrond & vertrekpunt

Bij de start van het project is een brede analyse gemaakt van de ontstaansgeschiedenis van het gebied, de geomorfologie, waterhuishouding, landschappelijke ontwikkeling, cultuurhistorie en landgebruik. Vanuit dit onderzoek ontstond een gezamenlijk beeld als vertrekpunt. Maar ook het inzicht dat alleen het uitwerken van de drie deelgebiedjes een te beperkte scope biedt. Er is gekozen om de ontwerpopdracht te verbreden tot de gehele gemeente Voorne aan Zee, zodat het plan gemeenten breed inspireert en denkrichtingen voor verdere uitwerking worden aangegeven. De volgende stap is om met de omgeving verder in gesprek te komen.

Inzichten

De NATURA 2000 gebieden staan in de Kop van Voorne centraal. Bestaande ecologische verbindingen met het achterland zijn flinterdunne lijnen en de potentie van het Brielse Meer blijft te veel onder benut. De Polder Strype en de historische dijkenstructuur als ruggengraat voor het ruimtelijk ontwerp biedt de mogelijkheid om robuuste verbindingen te creëren. Schoon water en kwel vormen in de Kop van Voorne misschien wel meer de verbindende factor dan de huidige ecologie. Daarnaast kunnen de historische dijken de robuuste structuur in het ruimtelijk ontwerp versterken, door deze ecologischer te beheren. Vanuit de duinen kunnen langs de watergangen, weteringen en dijklichamen zo ecologische en recreatieve verbindingen worden gecreëerd. Ook kan zo de Kader Richtlijn Water (KRW) opgave voor dit gebied de motor vormen voor schoon water in het gebied. Vanuit een integrale benadering zijn ook zaken als duurzame energieopwekking, ontsnippering van NATURA 2000 gebieden, beperking van stikstofuitstoot door extensivering van de landbouw, sanering lege bedrijfsopstallen en een klompenpaden- en fietspadenstructuur geïnventariseerd en verwerkt in verdere uitwerkingen van het ruimtelijk ontwerp.

Hoe verder

De ideeën en uitwerking zullen met de gemeente Westvoorne verder worden besproken. Ook met de provincie Zuid-Holland wordt gesproken om dit project in te brengen bij het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Daarnaast gaan wij als NMZH de marktplaats voor participatie en vrijwillige bovenwettelijk compensatie opzetten en operationeel maken. Met een integrale benadering is veel te bereiken voor de kop van Voorne.