Afstudeeronderzoek naar potentiële locaties voor duinrellen in Zuid-Holland door Silke Brakkee

In het verleden werden duinrellen in de binnenduinrand aangelegd om overtollig water af te kunnen voeren als onderdeel van het waterbeheer. De afgelopen decennia zijn veel van deze duinrellen verdwenen als gevolg van zandafgravingen, verstedelijking en drinkwaterwinning. Hierdoor zijn het zeldzame landschapselementen geworden. De ondiepe gegraven watergangen voeren kwelwater, afkomstig uit de duinen, af naar het lagergelegen achterland. Op deze manier hebben duinrellen een grondwaterregulerende functie en dragen bij aan het tegengaan van wateroverlast. Daarnaast brengen duinrellen ook natuur- en cultuurhistorische waarden met zich mee. Vanwege deze waardevolle functies is het van belang de duinrellen in ere te herstellen en te realiseren ter bescherming van de binnenduinrand. Tevens kan dit bijdragen aan de realisatie van tien procent groenblauwe dooradering in het kader van het Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied (ZH PLG). In het kader van het ZH PLG is dit onderzoek tot stand gekomen.

9 augustus 2023

Tijdens mijn afstudeerstage bij de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland heb ik onderzoek gedaan naar potentiële locaties voor duinrellen aan de Zuid-Hollandse binnenduinrand en duinvoet met daarbij een uitwerking van twee locaties in de vorm van een inrichtingsschets. Om tot deze locaties te komen is gebruik gemaakt van literatuurstudie en hebben veldbezoeken en gesprekken met experts plaatsgevonden. Aan de hand van een afwegingsmatrix is een keuze gemaakt voor de uitwerking van twee potentiële locaties.

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat op verschillende plekken langs de Zuid-Hollandse binnenduinrand en duinvoet mogelijkheden liggen voor de realisatie van duinrellen. Hierin spelen bepaalde randvoorwaarden een rol, zoals voldoende reliëf voor het waarborgen van de stroming en voldoende kwelpotentie om de duinrel van zoet kwelwater te kunnen voorzien. Sommige locaties vragen om verdere optimalisatie van een bestaande duinrel, herstel van een verdwenen duinrel of realisatie van een nieuwe duinrel met als doel meer waterafhankelijke natuur te realiseren. Het Landje van Mesker in de duinen van Noordwijk en de Randsloot in Berkheide zijn de meest geschikte locaties geweest voor verdere optimalisatie en inrichting van een duinrel in het desbetreffende gebied.

Ik heb de afgelopen maanden met veel plezier aan dit onderzoek gewerkt, waarbij ik een mooie en leerzame tijd heb gehad bij de NMZH. Lopende het onderzoek heb ik steeds meer waardering gekregen voor dit bijzondere landschapselement en ben ik gaan inzien wat de waardevolle toevoeging hiervan is voor de binnenduinrand. Hopelijk heb ik met mijn onderzoek een bijdrage kunnen leveren aan een mooier en duurzamer Zuid-Holland.

lees hier het rapport