Samen verder met het platteland

Samen verder met het platteland

‘Een uitnodiging voor een beter gesprek tussen boeren en natuurorganisaties’. De afgelopen jaren is er veel over en langs elkaar heen gepraat tussen landbouw en natuurorganisaties. De afstand tot de gangbare landbouw is gegroeid, terwijl natuurorganisaties steeds meer samenwerken met koplopers. Voor die koplopers werkt dat goed, maar we zien ook de worsteling van veel andere boeren. Natuurorganisaties vinden daar vaak moeilijk aansluiting bij. Dat leidt tot polarisatie en een wederzijdse focus op het eigen gelijk. Maar zo komen we geen stap verder. Niet richting een toekomstbestendige landbouw, en ook niet als het gaat om natuurherstel en verbetering van de biodiversiteit.

25 april 2025

Boeren worden geconfronteerd met steeds veranderende en zwaardere eisen. Overheidsbeleid is vaak te onduidelijk of verre van toereikend. De markt beloont zelden de werkelijke waarde van voedselproductie en het boerenwerk. Tegelijkertijd ligt het boerenbedrijf steeds vaker onder het vergrootglas van maatschappelijk debat. Als natuurorganisaties slaan wij al jaren alarm over het verlies aan soorten, de staat van water en bodem, en het verdwijnende landschap. Daar voelen we verantwoordelijkheid voor. Maar zo is een vicieuze cirkel ontstaan waarin we totaal zijn vastgelopen, met als dieptepunt de stikstofcrisis. Als we die cirkel niet doorbreken, blijven we in herhaling vallen. Wat daarbij opvalt: we praten steeds minder met elkaar, en steeds vaker over elkaar. En de overheid heeft nog geen begin van een aanpak.

Dat is zonde. En schadelijk. Want hoe verschillend onze invalshoeken ook zijn, we staan niet lijnrecht tegenover elkaar. We werken beide aan de toekomst van het landelijk gebied. Het voedsel dat geproduceerd wordt, is belangrijk voor iedereen in Zuid-Holland. We zijn allebei geworteld in deze provincie. En we weten: er moet iets veranderen. Voor de natuur, én voor de landbouw, zodat ook toekomstige generaties kunnen boeren en genieten van de natuur. Extensiveren vraagt om ruimte. Verduurzamen vraagt om samenwerking, niet alleen om doelen te bereiken, maar ook om draagvlak en borging te creëren. Dat biedt perspectief, wederzijds begrip en een stabielere koers voor de toekomst.

We delen meer dan je denkt. Wat de boer doet, vraagt vakmanschap, toewijding en generaties aan kennis. Dat zien we. En we weten: zonder boeren die de grond goed beheren, redt de natuur het niet. Ook het karakteristieke Hollandse landschap gaat dan verloren.

Wat natuurorganisaties doen, vraagt evenzeer volharding. Jaar in jaar uit opkomen voor soorten die verdwijnen, voor ruimte in een landschap dat steeds voller raakt. Ook wij lopen daarbij tegen muren op. We zien dat het huidige systeem piept en kraakt. En we willen allebei dat het platteland toekomst heeft. We weten: echte verandering komt niet van bovenaf, maar van mensen die het werk doen, in de gebieden zelf. En tegelijk schuurt het. Dat hoeven we niet te verbloemen. Er is wantrouwen. Frustratie. Onbegrip. Dat moeten we benoemen – niet om het groter te maken, maar om het niet langer in de weg te laten staan. Vasthouden aan de verschillen helpt niemand vooruit. Daarom deze uitnodiging. Laten we opnieuw met elkaar in gesprek gaan. Om samen te kijken hoe het beter kan. Denk je: het is tijd voor dat andere gesprek? Dan ben ik er. Laat het me weten. Dan spreken we af – op jouw erf of bij ons, in het veld, aan tafel, of gewoon bij een bak koffie. Want eerlijk is eerlijk: we hebben elkaar harder nodig dan we lange tijd dachten.

Dit blog is geschreven door: