Blog: Gezond en groen uit de Coronacrisis

Blog: Gezond en groen uit de Coronacrisis

De afgelopen weken was, binnen de politiek met grote regelmaat te horen dat wij geen of nauwelijks voorwaarden moeten verbinden aan de miljardensteun die de overheid aan het bedrijfsleven verstrekt om de coronacrisis te overleven. Een beperkte blik op wat eigenlijk nodig is. Net of de coronacrisis de enige uitdaging is waar wij als Nederland voor staan. Natuurlijk raakt de coronacrisis ons allemaal en blijft de impact niet alleen beperkt tot de volksgezondheid. Er moet de komende maanden ook een enorme inspanning geleverd worden om onze economie weer gezond en vitaal te krijgen.

Anders dan binnen de politiek is het voor velen in het bedrijfsleven en bij maatschappelijke organisaties, zoals de NMZH,  vanzelfsprekend dat wij ons slim uit deze coronacrisis moeten innoveren. Juist de grote maatschappelijke uitdagingen op het gebied van klimaat, biodiversiteit, armoede en ongelijkheid dienen een centrale rol te krijgen bij de besteding van deze miljardensteun en bij toekenningen uit herstelfondsen. Nederland komt zo, als geheel duurzamer en toekomstbestendiger uit deze crisis.

Integrale aanpak
Gratis geld bestaat niet. Nederland is welvarend maar onze reserves zijn niet onuitputtelijk. Zonder integrale aanpak van de uitdagingen van onze tijd, missen wij kansen, zal de staatsschuld nog verder toenemen en schuiven wij grote maatschappelijke uitdagingen iedere keer voor ons uit. Zo blijven crises elkaar sneller opvolgen. Om dit te voorkomen is een slimme herstelkoers vanuit de overheid hard nodig. Ook het bedrijfsleven wil weten waar het aan toe is. Een heldere koers schept die duidelijkheid.

Op 19 juni, op de dag dat de Europese Raad het COVID-19 herstelplan besprak, overhandigden, een brede coalitie van zo’n 250 Nederlandse bedrijven aan Minister Kaag een verklaring om duurzaamheid centraal te stellen bij de uitvoering van de herstelplannen.  Green Recovery Business statement. Deze bedrijven spreken juist hun steun uit om van duurzaamheid de hoeksteen van de COVID-19-herstelmaatregelen te maken, zowel op nationaal als op EU-niveau. Een focus op sociale verantwoordelijkheid en klimaatactie, met de VN duurzaamheidsdoelen als belangrijk moreel kompas.

De klimaatuitdagingen voor KLM
Pieter Elbers, President & CEO KLM zegt er zelf het volgende over: “De impact van de COVID-19 crisis is ongeëvenaard en het is nog onduidelijk hoe de wereld en samenleving er na de COVID-19 pandemie exact uit zullen zien. De crisis treft de wereld tijdens de overgang naar een duurzamere economie. KLM staat al 15 jaar in de top 3 van de Dow Jones Sustainability Index en ook in deze moeilijke tijd zal KLM de uitdagingen die klimaatverandering met zich meebrengt niet uit het oog verliezen. Het terugbrengen van CO2 uitstoot door inzet van nieuwe, efficiëntere vliegtuigen en gebruik van sustainable aviation fuel is en blijft een van de belangrijkste pijlers van onze duurzaamheidsstrategie. Duurzaam opereren, samenwerken en innoveren zullen een cruciale rol spelen in een duurzaam herstel binnen Europa. Voor de Europese Green Deal is hierbij een rol weggelegd. Tegelijkertijd moeten we borgen dat je als Europees bedrijf onder eerlijke voorwaarden ook op wereldniveau succesvol kunt zijn.”

De KLM is een van de bedrijven in de brede coalitie die de verklaring heeft ondertekend. Daarnaast is de KLM ook een van de bedrijven die zonder staatssteun niet door de coronacrisis kan komen. Er zijn in de afgelopen periode intensieve gesprekken gevoerd met Air France-KLM, KLM en de Franse Staat over de financiële steun en de toekomst van de onderneming. Er ligt dus een gezamenlijk onderhandelingsresultaat. Het kabinet steunt KLM voor een bedrag van 3,4 miljard euro.

Magere uitgangspunten
Ik heb natuurlijk gelijk even gekeken of de uitgangspunten van de verklaring die de KLM heeft getekend ook goed waren terug te vinden in de gezamenlijke  overeenstemming over het steunpakket. Maar dat was eigenlijk opvallend mager. Ik kwam naast alle voorwaarden van financiële aard niet verder dan: Het aantal nachtvluchten wordt teruggebracht van 32.000 naar 25.000. KLM committeert zich aan afname CO2-uitstoot van de luchtvaartsector met 50 procent per passagier kilometer in 2030 ten opzichte van 2005.

Er valt over deze uitkomst veel te zeggen. De klimaatdoelen schieten tekort. Het is een gemiste kans om het pakket van 3,4 miljard euro te verbinden aan investeringen in klimaat en duurzaamheid.    Maar voor nu wil ik mij vooral beperken tot de vraag; wat betekent zo’n verklaring nou eigenlijk? Met zoveel elan getekend en breed gepresenteerd en nog geen twee weken na ondertekening is dit de uitkomst van het steunpakket aan de KLM. Dat kan volgens mij niet alleen aan de overheid liggen. Het bedrijf heeft hieraan zelf ook mee onderhandeld.