Nu grondwaterpeil verhogen bespaart 0,2 Mton CO₂-uitstoot

7 juni 2019

Nu grondwaterpeil verhogen bespaart 0,2 Mton CO₂-uitstoot

40puntenplan maatregel 12 voor weidevogel, natuur en klimaat

Versneld vernatten veenweide is een maatregel die het kabinet nu al kan nemen, om te voldoen aan de Urgenda klimaatzaak, 25% CO₂-reductie voor eind 2020. Nederland heeft klimaatdoelen en natuurdoelen die beiden hetzelfde vragen: het ophogen van het waterpeil in delen van de veenweidegebieden. Door deze doelen te koppelen en versneld uit te voeren, wordt een start gemaakt met de oplossing van twee urgente problemen: de achteruitgang van vele weidevogelsoorten en de gigantische CO₂-uitstoot van 7 Mton per jaar uit veengebieden waar het waterpeil ongezond laag staat. De maatregel is relatief goedkoop en is vandaag aangeboden aan het ministerie Binnenlandse Zaken door de Natuur en Milieufederaties, Natuurmonumenten, Urgenda en met ondersteuning van 14 andere natuurorganisaties.

Nederland heeft onder de noemer NatuurNetwerk Nederland al afgesproken het bestaande natuurgebied te vergroten met ruim tienduizend hectare aan nieuwe natuur op veengrond. De plekken zijn al aangewezen en de plannen liggen klaar. Vanwege de kritische staat van de Nederlandse natuur en de hoge CO₂-uitstoot van veen, is het erg belangrijk om de bestaande natuurplannen versneld uit te voeren. Door een gedeelte van deze plannen al in 2019 en 20120 te realiseren, is zo’n 0,13 – 0,26 Mton CO₂-reductie realiseerbaar voor eind 2020. De grootste winst zit in de provincies Friesland, Zuid-Holland, Noord-Holland, Drenthe, Utrecht en Overijssel. Lees meer over maatregel 12: https://urgenda.nl/40puntenplan.

Deze handreiking aan het kabinet is gepresenteerd op de Friese boerderij van boer Sjoerd Miedema waar hij, zoals hij dat uitdrukt, “landbouwinclusieve natuur bedrijft in plaats van natuurinclusieve landbouw”. Veengebieden verliezen momenteel 7 Mton CO₂ per jaar. Bij koploper Miedema wordt CO₂ vastgelegd: “Boeren in veenweide gebieden hebben een geweldige kans om CO₂ vast te leggen. Het betekende voor mij wel dat ik minder koeien kan houden, maar niet minder inkomsten. Ik geniet nu dagelijks van de weidevogels en hopelijk gaat binnenkort de overheid boeren belonen voor het vastleggen van CO₂”.

Het tegengaan van bodemdaling, CO2-uitstoot en versterking van biodiversiteit vraagt volgens de directeur van de NMZH, Alex Ouwehand, ook in Zuid-Holland om een structurele aanpak. “De Natuur en Milieufederaties willen met hun aanpak Valuta voor Veen met CO₂ Credits een nieuw verdienmodel voor het veenrijke landelijk gebied ontwikkelen, die meer toekomstperspectief biedt voor een duurzame landbouw”.

Droog veen, groot probleem

Nederland telt zo’n 270.000 hectare veenweidegebied. Het grondwaterpeil wordt bijna overal kunstmatig verlaagd, voornamelijk om de landbouw te faciliteren. Het verlaagde peil veroorzaakt zo’n 7 Mton CO₂ -uitstoot per jaar – 4% van de totale Nederlandse uitstoot – doordat bij een lage grondwaterstand het veen oxideert. De lage grondwaterstand zorgt voor verdroging van de veengebieden en dit heeft negatieve gevolgen voor natuur en biodiversiteit. Ook vele huizen kampen met verzakking door het lage peil, wat pijnlijk duidelijk werd na afgelopen droge zomer. Door het grondwaterpeil te verhogen in veengebieden, wordt oxidatie verminderd en daarmee de CO₂ -uitstoot. Bovendien worden gebieden aantrekkelijker voor veel plantensoorten, insecten, weidevogels en moerasvogels. De extra kosten worden voor de natuurgebieden geschat op €10 per ton CO₂ -equivalenten.

40puntenplan

Versneld vernatten veenweide is de 12e maatregel binnen het 40puntenplan van Urgenda: een pakket aan maatregelen waarmee zo’n 500 organisaties de overheid de helpende hand bieden om aan het Urgenda vonnis te voldoen.

Brede steun:

De maatregel krijgt brede steun van o.a. Natuurmonumenten, Natuur en Milieufederaties, Natuur & Milieu, Nederlandse Vereniging Cultuurlandschap, Milieudefensie, Vogelbescherming, Vlinderstichting, Zoogdiervereniging, Ravon, SoortenNL, Floron en Bijenstichting.

Meer informatie? Neem contact op met