Van wie is de ruimte?

16 augustus 2017

Van wie is de ruimte?

Onlangs is Milieudefensie een campagne gestart waarin de ruimtelijk invloed van verkeer centraal staat. Via een online applicatie is op wijkniveau voor de 20 grootste gemeenten van Nederland na te gaan hoe de ruimte per modaliteit (auto, fiets en voetganger) verdeeld is. Milieudefensie vraagt terecht aandacht voor dit ruimtelijke vraagstuk.Regelmatig staan wij als NMZH kritisch tegenover maatregelen om het autoverkeer te faciliteren zoals de aanleg van nieuwe wegen. En tegenwoordig komt daar regelmatig van anderen de reactie op dat de milieuproblemen die auto’s veroorzaken (geluidsoverlast, luchtvervuiling) binnenkort tot het verleden zullen behoren als het volledige wagenpark elektrisch wordt. De vraag die dan gesteld wordt is dus waar wij ons eigenlijk nog druk over maken.

Kanttekeningen daarbij zijn natuurlijk in eerste plaats dat het nog wel even duurt voordat al het autoverkeer volledig elektrisch is, ook elektrische auto’s energie verbruiken en het geluid van autoverkeer bij hogere snelheden voornamelijk door de banden veroorzaakt wordt, dus een stille elektrische motor daar geen verbetering in brengt. Maar los daarvan maakt het voor de ruimtelijke kant van het verhaal weinig uit of auto’s elektrisch zijn of een benzinemotor hebben. Beide hebben wegen nodig om op te rijden en parkeerplekken om het grootste deel van de dag op stil te staan. En ruimte in schaars in Nederland en zeker in Zuid-Holland.

Duurzaamheid is meer dan het terugdringen van de CO2 uitstoot alleen. Duurzaamheid is ook zorgvuldig omgaan met de beschikbare ruimte,. Niet de toch al schaarse natuur nog verder versnipperen door de aanleg van nieuwe wegen of landschappen volbouwen met woningen of bedrijventerreinen omdat dat het goedkoopst is.

Er is becijferend dat er in de komende decennia behoefte is aan meer dan 200.000 extra woningen in de Zuidvleugel van de Randstad. Een nieuwe slag om de schaarse ruimte is dus op handen. Om te voorkomen dat er weer opnieuw open landschappen en groene gebieden volgebouwd moeten worden om die woningen kwijt te kunnen, zal er dus goed gekeken moeten worden hoe de ruimte in het bestaande bebouwde gebied beter benut kan worden. Vanwege de grote hoeveelheid ruimte die gereserveerd is voor de auto, zal daar zeker kritisch naar gekeken moeten worden. De provincie Zuid-Holland liet eerder al onderzoeken dat parkeernormen binnenstedelijke woningbouw in de weg zitten.

Er is dus alle reden om de discussie over de ruimte die we als samenleving aan de auto toe willen delen nu te voeren. Hoe schaarser de beschikbare ruimte wordt, hoe meer aanleiding er is om de vraag te stellen of het wel terecht is dat het autoverkeer zo veel ruimte krijgt toebedeeld. Het is de moeite waard om te bedenken hoe een stad eruit zou zien als de ruimte die nu door auto’s wordt opgeëist anders benut gaat worden. De stad wordt er vrijwel zeker mooier, groener en schoner door.

Snelweg