NMZH verkent CO2-transport West Nederland

31 mei 2016

Sinds 2003 wordt vanuit de Rotterdamse haven via een OCAP-leiding zuivere CO2 geleverd aan de glastuinbouw in het Westland, om plantengroei te bevorderen. Levering door aparte warmte-krachtcentrales is dan niet nodig. Een groot aantal partijen wil dit uitbreiden en de Rotterdamse en Amsterdamse haven met deze leiding verbinden en bedrijven die CO2 kunnen hergebruiken op deze leiding aansluiten. Via een zogenaamde smart grid voor West Nederland kan de levering van CO2 door de havens voortdurend aangepast en verfijnd worden, afhankelijk van de vraag van de glastuinbouw en verwerking in producten. De Natuur en Milieufederaties van Noord- en Zuid-Holland gaan nu samen met deze partijen verkennen wat de mogelijkheden en toepassingen van de ontwikkeling van een smart grid voor hergebruik van CO2 zijn. Hierbij sluiten wij aan bij de afspraken die gemaakt zijn in het Energieakkoord en bij deze verkenning hanteren wij de volgende standpunten:

Transitie naar een CO2-neutrale economie blijft het doel

De noodzaak om broeikasgassen te reduceren staat voorop. Want er ligt een grote opgave om de CO2 uitstoot te reduceren en de invloed op het klimaat te beheersen (Klimaatakkoord Parijs). Voorkomen moet worden dat de smart grid alleen maar kan bestaan door CO2-levering vanuit de industrie (staal, raffinaderijen, chemiebedrijven, afvalbedrijven kolencentrales, etc.), waardoor een te grote afhankelijkheid ontstaat. Die de overgang naar een fossielvrije toekomst gaat belemmeren. Wij realiseren ons dat er industrie blijft, zoals Tata Steel, die afhankelijk blijven van kolen. Maar de transitie naar een CO2-neutrale economie blijft voor ons het uiteindelijke doel. Daarom moet ook duidelijk zijn welke netto CO2 reductie feitelijk kan worden bereikt.

Hergebruik afgassen kost teveel energie

Ook willen de natuur- en milieufederaties meer duidelijkheid over de mate waarin de geleverde CO2 hergebruikt kan worden. Voor de glastuinbouw is zuivere CO2 nodig voor hergebruik. Dit geldt ook voor andere afnemers. Bij Shell wordt relatief zuiver CO2 geproduceerd bij de productie van waterstof. Bij de verbranding van kolen (en afval) worden echter afgassen geproduceerd waaruit de CO2 (ca 10 %) eerst moet worden gezuiverd. Dat kost met de huidige technieken relatief veel energie.

Herkomst CO2 wordt steeds belangrijker

Steeds meer bedrijven spreken zich uit over de herkomst van hun restwarmte en grondstoffen. Zo wil Heineken geen warmte afnemen uit kolencentrales. Ook de glastuinbouw wil alleen duurzame restwarmte gebruiken en geen kolenwarmte meer afnemen. Dit gaat ongetwijfeld ook gelden voor hergebruik van CO2. Koplopers in de transitie gaan zich steeds meer uitspreken en eisen stellen aan hun grondstoffen en leveranciers. Hiermee moet bij de besluitvorming rondom de ontwikkeling van een smart grid rekening worden gehouden.

* OCAP = Organische Koolstofdioxide voor Assimilatie van Planten