Integrale gebiedsontwikkeling verbetert besluitvorming over bereikbaarheidsopgaven

28 juli 2015

Integrale gebiedsontwikkeling verbetert besluitvorming over bereikbaarheidsopgaven

In opdracht van de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland heeft   Ilona de Ruijter, student aan de Universiteit Utrecht, onderzoek gedaan naar de kansen en risico’s van een integrale gebiedsontwikkeling. In het onderzoek zijn de A4 Midden-Delfland en de A4 Zuid als casussen gebruikt.

IODS

Integrale gebiedsontwikkeling is een aanpak waarmee zowel de bereikbaarheid als de kwaliteit van de leefomgeving verbeterd kunnen worden. Bij de A4 Midden-Delfland is deze aanpak toegepast middels de Integrale Ontwikkeling tussen Delft en Schiedam (IODS). Het doel was om naast de aanleg van de A4 de kwaliteit van het hele gebied tussen Delft en Schiedam een impuls te geven. De plannen en projecten die behoren bij de IODS komen voort uit gezamenlijke afspraken tussen overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke partijen. Uit het onderzoek komt naar voren dat IODS haar doelen grotendeels lijkt te gaan bereiken en dus . als effectief beschouwd kan worden. De succesfactoren van de IODS lijken met name bepaald door de bestuurlijke aandacht die de weg heeft (gekregen) en de beschikbare financiële middelen. De meeste geïnterviewde deelnemende partijen waarderen het proces van de IODS en zijn van mening dat het resultaat van de IODS beter is dan wanneer de weg zonder integrale ontwikkeling was gerealiseerd. Wel wordt aangegeven dat de nadruk binnen de verschillende projecten duidelijk op de aanleg van de weg lag, waardoor geen sprake was van een gelijke afweging van belangen.

Hoeksche Waard

Naast de A4 Midden-Delfland is voor de A4 Zuid als tweede casus gekozen. Hoewel er nu geen concrete plannen zijn om deze weg aan te leggen, neemt de druk hierop naar verwachting toe met realisatie van de A4 Midden-Delfland en de voltooiing van de A4 in Brabant. Om proactief in te spelen op de discussie die hierover zal ontstaan en omdat de A4 Zuid  in veel opzichten vergelijkbaar is met de A4 Midden-Delfland (beide snelwegen in een waardevol open landschap) is de casus A4 Zuid gekozen. Enkele geïnterviewde partijen staan open om het bereikbaarheidsprobleem in de Hoeksche Waard niet vanuit de A4 Zuid als oplossing te benaderen, maar het gebied centraal te stellen en eventueel tot andere oplossingen dan de aanleg van de weg te komen. Er zijn daarom zeker kansen voor een gebiedsgerichte, integrale aanpak rondom de mogelijke bereikbaarheidsopgaven in de regio. Het besluit tot integrale gebiedsontwikkeling in de Hoeksche Waard lijkt vooral te worden bepaald door de waardering van de Hoeksche Waard en de financiële middelen, zo blijkt uit het onderzoek.

Aanbevelingen integrale gebiedsontwikkeling

Wanneer opnieuw een integraal ontwikkelingsproces wordt vormgegeven is het belangrijk dat het gebied centraal wordt gesteld en infrastructuur als een middel wordt gezien, niet als doel. De deelnemende partijen moeten een heldere visie hebben en vroegtijdig belangen afstemmen en doelen vaststellen over wat zij met de integrale ontwikkeling willen bereiken. Het proces moet zo ingericht worden dat iedereen de mogelijkheid heeft om mee te denken en alle partijen meerwaarde kunnen bereiken. Daarnaast zijn snelle, persoonlijke contacten binnen de samenwerking belangrijk.

Lees hier het volledige onderzoeksrapport over de A4 Zuid.